روش‌شناسی
محسن ابراهیمی
چکیده
مقالۀ (Is Justified True Belief Knowledge) «آیا باور صادق موجه، معرفت است؟» -که توسط ادموند گتیه(Edmund Gettier) نوشته است- یکی از معروفترین مقالات در حوزۀ معرفتشناسی معاصر است. این مقالۀ بسیار کوتاه، تنها با ذکر دو مثال نقض، تعریف رسمی از معرفت را به چالش کشیده و دربارۀآن مشاجرات و راه حلهای زیادی از سوی معرفتشناسان ...
بیشتر
مقالۀ (Is Justified True Belief Knowledge) «آیا باور صادق موجه، معرفت است؟» -که توسط ادموند گتیه(Edmund Gettier) نوشته است- یکی از معروفترین مقالات در حوزۀ معرفتشناسی معاصر است. این مقالۀ بسیار کوتاه، تنها با ذکر دو مثال نقض، تعریف رسمی از معرفت را به چالش کشیده و دربارۀآن مشاجرات و راه حلهای زیادی از سوی معرفتشناسان مطرح شده است. مقاله حاضر به نقد و بررسی این دو مثال از منظر معرفتشناسی اسلامی پرداخته و با طرح ارتباط علّی، درصدد پاسخ دادن به این اشکالات بر آمده است. تفاوت اصلی که این ارتباط علّی با ارتباط علّی گلدمن دارد؛ در این مطلب است که از منظر معرفتشناسی اسلامی، معرفت گزارهای وابسته به سطح عمیقتری از معرفت است که میتوان آن را معرفت حضوری نامید. بر این اساس، طرح ارتباط علی میان واقعیت خارجی و معرفت گزارهای با واسطۀ معرفت حضوری صورت میگیرد و در آن پدیدارهای حسی، معلولی برای واقعیت خارجی و نمودی از آن به شمار میآیند و ذهن پس از دریافت این معرفت حضوری (پدیدارهای حسی) با مفهومسازی و حکم، معرفت گزارهای را تشکیل میدهد. این ارتباط علّی اساسا جایگاه معرفتزایی دارد و تحقق آن، برابر با شکلگیری زنجیرۀ معرفت برای فرد است و از همینرو، برقرار نشدن این زنجیره علّی به شکل مناسب در مثالهای نقض گتیه، دلیلی برای معرفت نبودن باورهای صادق موجه در آن است.
